Béo phì là tình trạng tăng trọng lượng cơ thể mạn tính do tăng khối lượng mỡ quá mức và không bình thường, liên quan đến dinh dưỡng và chuyển hóa.
Sự phát triển kinh tế – xã hội đã làm thay đổi chế độ dinh dưỡng, cung nhiều hơn cầu, kết hợp phong cách sống tĩnh tại ít vận động, dẫn đến tình trạng béo phì tǎng lên với tốc độ báo động, không những ở các quốc gia phát triển, mà còn ở các quốc gia đang phát triển.
Béo phì cũng là yếu tố nguy cơ gây ra nhiều bệnh về rối loạn chuyển hóa nhưng đặc biệt là các bệnh đái tháo đường type 2, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, sỏi mật, ung thư đường tiêu hóa…Người ta cũng thấy béo phì đóng vai trò nhất định trong một số bệnh lý khác như đau lưng, viêm, thoái khớp, suy giảm khả năng tình dục, bệnh lý tâm thần…
Vừa qua, Bệnh viện Nội tiêt TW tiếp nhận bệnh nhân Đ.T.M 22 tuổi xuất hiện đái tháo đường type 2. Theo Đ.T.M chia sẻ: “Em bị béo phì từ nhỏ, mỗi bữa em chỉ ăn một bát cơm tuy nhiên do hấp thụ tốt nên cân nặng của em từ lúc trưởng thành tới giờ vẫn duy trì ở mức cao. Em đã từng nỗ lực giảm cân nhưng không đảm bảo sức khỏe do chế độ ăn uống không phù hợp nên thời gian không kéo dài”. Đ.T.M cũng rất quan tâm đến sức khỏe nên thường xuyên đi khám sức khỏe định kì, khi đến khám ở Bệnh viện Nội tiết Trung ương em mới phát hiện bị đáo tháo đường type 2.
Bác sĩ Nguyễn Mạnh Tuấn khoa Nội tiết người lớn của Bệnh viện Nội tiết Trung ương chia sẻ đây là một trường hợp không thường xuyên gặp tại bệnh viện. Thông thường đái tháo đường type 2 sẽ xuất hiện ở người độ tuổi trung niên, bệnh nhân Đ.T.M là trường hợp bệnh nhân mắc đái tháo đường type 2 xuất hiện sớm. Với độ tuổi 22 nguy cơ chính dẫn đến đái tháo đường type 2 là trên nền thể trạng béo phì, chế độ ăn giàu glucid, chất béo, ít vận động. Bệnh đã tiến triển trong một thời gian dài với những biểu hiện khát nước, uống nhiều, đi tiểu nhiều.
Trong giai đoạn đầu của pháp đồ điều trị, ngoài việc tiến hành kiểm soát đường huyết bằng insulin thì mục tiêu kiểm soát cân nặng cho bệnh nhân cũng được bác sĩ bệnh viện đặc biệt chú trọng. Chế độ ăn uống và chế độ vận động phù hợp tác động rất lớn đến quá trình điều trị của bệnh nhân.
Đái tháo đường type 2 đang có xu hướng trẻ hóa, tình trạng béo phì, kết hợp với một số yếu tố di truyền hoặc ngoại cảnh như stress, thức ăn có nhiều chất oxi hóa, chất bảo quản, chất độc… sẽ dẫn tới đái tháo đường type 2 với biểu hiện điển hình là tăng đường huyết kèm theo nhiều biến chứng khác về tim mạch, gan và thận.
Như vậy để phòng tránh béo phì và đái tháo đường, việc đầu tiên là cân đối nhu cầu năng lượng của cơ thể, nắm được mức năng lượng của các loại thức ăn cũng như vai trò của một số vitamin và muối khoáng cần thiết cho cơ thể.